بازگشت

كسوف خورشيد


حافظ طبراني در معجم بزرگ خويش چنين نقل مي كند: «حديث كرد ما را قيس بن ابوقيس بخاري، حديث كرد ما را قتيبة بن سعيد، حديث كرد ما را ابن لهيعه از ابوقبيل [1] كه گفت:

چون حسين بن علي (ع) كشته شد خورشيد چنان كسوف كرد كه ستارگان در نيمروز آشكار شدند و ما پنداشتيم كه خورشيد نيز يك ستاره است. [2] .


ابن عساكر نيز در كتاب ترجمة الامام الحسين (ع) آن را از ابوقبيل نقل كرده است. [3] .


پاورقي

[1] ابوقبيل کسي است که بخاري، ابوداوود، ترمذي، نسائي، ابن‏ماجد براي وي روايت کرده‏اند و نام کامل او حي بن هاني است. از يحيي بن معين و ابوزرعة نقل شده که او ثقه است. و ابوحاتم گفت: حديثش نيکوست. (ر. ک. تهذيب الکمال، ج 7 ص 492؛ و الجرح و تعديل، ج 3، ص 275، شماره‏ي 1227).

[2] المعجم الکبير، ج 3، ص 114، شماره‏ي 2838؛ و نيز ر. ک. مقتل الحسين، خوارزمي، ج 2، ص 89؛ مجمع الزوايد، ج 9، ص 197؛ الصواعق المحرقه، ص 194، ص 194؛ تاريخ الخلفا، سيوطي، ص 207؛ ينابيع المودة، ص 321.

[3] تاريخ ابن‏عساکر (ترجمة الامام حسين (ع))، تحقيق محمودي، ص 357، شماره‏ي 296. وقوع چنين امري جاي شگفتي ندارد همان‏طور که زرقاني در شرح مواهب اللدنيه، ج 2، ص 212 و جزري در اسد الغابه، ج 1، ص 39 و عيني در عمدة القاري في شرح صحيح البخاري، ج 2، ص 472 بر آن تأکيد کرده‏اند.

اين حديث با حديث ضعيف مشهوري که مي‏گويد خورشيد و ماه براي مرگ هيچ کس کسوف نمي‏کنند در تعارض نيست، چرا که خبر اخير به قيس بن ابي‏حازم باز مي‏گردد و او مردي مورد اختلاف است. از يحيي بن سعيد نقل است که احاديث او مجهول است و يعقوب سدوسي گويد: اصحاب ما درباره‏اش گفتگو کردند و يکي از آنها به او حمله کرد و گفت او مجهولات زيادي دارد (ر. ک. ميزان الاعتدال، ج 3، ص 392، شماره‏ي 6908).