بازگشت

دو نكته


متن اين روايت نشان مي دهد كه فرزدق در شقوق، از قتل مسلم (كه در هشتم يا نهم ذي حجه كشته شد) آگاه بود، بنابراين فرزدق - دست كم - پس از هشتم يا نهم ذي حجه در شقوق بوده و به طور قطع در ايام حج به مكه نرسيده است. چرا كه فاصله ي ميان آنجا تا مكه بسيار زياد است. از اين رو ناچاريم كه زمان و مكاني را كه روايت بدان تصريح دارد و نيز اين جمله را كه «فرزدق با امام خداحافظي كرد و براي انجام حج رهسپار مكه شد» نپذيريم!


2 - مشهور است كه اين قصيده را از فرزدق بالبداهه در ستايش امام سجاد، علي بن الحسين در مكه و براي مقابله با هشام بن عبدالملك سرود. البته منعي هم ندارد كه - مطابق اين روايت - فرزدق آن را بيشتر درباره ي حسين (ع) سروده باشد. ابيات اين قصيده براي همه ي امامان اهل بيت مناسب است - و هنگامي كه خواست امام سجاد را مدح كند بيتي را مناسب به آن افزود و خطاب به هشام بن عبدالملك گفت:



وليس قولك من هذا بضائره

العرب تعرف من انكرت و العجم



سؤال تو كه مي پرسي او كيست؟ به او زياني نمي رساند، آن را كه تو نشناختي عرب و عجم مي شناسد.

خداوند به حقيقت حال آگاه تر است.