سيره سياسي امام در مبارزه با رژيم ستمشاهي و تشكيل حكومت هيچ گاه بر مبناي فعاليت براي تشكيل يك حزب يا سازمان سياسي خاصي نبود، بلكه ايشان همانند سيره انبياء عظام برنامه اصلي خود را بر پايه آگاهي توده هاي ميليوني و مسلمان ايران بنا نهاد و با شناخت كامل از تأثيرات عميق روحي و روانيِ مناسبت هاي اسلامي خصوصاً ايام عزاداري امام حسين(ع) در جان و افكار مردم به هدايت سياسي آنان پرداخت.

امام با نگرشي نو به ابعاد سياسي عاشورا و با توجه به انرژي متراكم و اثر بخش اما فراموش شده توده مردم به جهت دهي عزاداري هاي حسيني پرداخت؛ ايشان از آغاز نهضت به توانمندي هاي عظيم و كارساز مردم هدايت يافته معتقد بود و هنگامي كه در سال هاي اول نهضت برخي از عالمانِ غافل از قدرت سياسي كارآمدِ مردمِ آگاه و هدايت يافته به امام مي گفتند كه ما بمب نداريم كه بر سر شاه بزنيم، اين فقيه دورانديش و روشن ضمير با توجه به قابليت هدايت يافتن مردم در پرتو زحمات و تلاش هاي روحانيّت متعهد در ايام عزاداري و حضور در صحنه مبارزه سياسي براي سرنگوني رژيم پهلوي فرمود:

«ما نيرويي داريم كه به مراتب از بمب كارسازتر است».

امام همواره به بهره برداري صحيح از ابعاد سياسي عاشورا در جهت تعميق معارف ديني و سياسي مردم همت مي گماشت و مي فرمود:

«اين اجتماع در مجالس روضه را خيال نكنيد كه فقط اين است كه ما گريه كنيم براي سيدالشهدا، نه سيدالشهدا احتياج به اين گريه ها دارد و نه اين گريه خودش في نفسه يك كاري از آن مي آيد...جنبه سياسي اين مجالس بالاتر از همه جنبه هاي ديگري است كه هست».

به سخنرانان و خطيبان هم فرمود:

«اهل منبر ايدهم الله تعالي كوشش كنند در اين كه مردم را سوق بدهند به مسائل اسلامي و مسائل سياسي اسلامي».

نقش مساجد و حسينيه ها در احياي فرهنگ و ارزش هاي حماسي عاشورا بر هيچ كس پوشيده نيست. اجتماع مردم در اين مراكز بهترين فرصتي بود كه امام در جهت تحكيم مباني اعتقادي و سياسي مردم بهره برداري نمود و به گسترش انقلاب در جميع اقشار ملت و شهرهاي مختلف ايران انجاميد. نكته مهم ديگري كه در پرتو اين بهره برداري تبلور يافت وحدت و وفاق ملي است. با توجه به اكثريت قريب به اتفاق شيعه مذهب بودن ملت ايران، امام براي به حركت در آوردن مردم از مناسبت هاي ديني خصوصاً عاشورا در جهت وحدت و همدلي مردم استفاده مي جست.

امام به محور وحدت جامعه اهميت فراواني قائل بود و با سيري در انديشه و آثار ايشان مطالبِ موضوع وحدت نسبت به ساير موضوعات از درصد بيشتري برخوردار است. ايشان با تأكيد بر حديث «يَداللهِ مع الجماعة» وحدت و همدلي را زمينه ساز نزول عنايات و امدادهاي الهي در حل مشكلات سياسي اجتماعي ملت مي دانست و همواره اقشار مختلف مردم را به محورهاي وحدت توجه مي داد.

يكي از مهم ترين و فراگيرترين محورهاي وحدت كه كليه اقشار مردم را تحت يك پرچم به حركت خود جوش ديني و مردمي وا مي داشت ايام محرم و عاشوراي حسيني بود.امام در اين باره مي فرمايد:

«... [مكتب اسلام] روزهايي را پيش آورده است كه با خود اين روزها و انگيزه اين روزها تحكيم وحدت مي شود، مثل عاشورا و اربعين».

امام عاشورا را به يكي از نمادهاي وحدت شيعه در جهان براي مبارزه با ظلم تبديل ساخت كه اقشار مختلف و احزاب سياسي با هر گرايش و سليقه اي بر اساس اين محور به وفاق و همدلي براي پيروزي بر دشمن تلاش نمايند؛ ايشان به اثرات و نتايج مهم اين وحدت در پيروزي انقلاب اسلامي اشاره مي نمايد:

«تمام اين وحدت كلمه اي كه مبدأ پيروزي ما شد، براي خاطر اين مجالس عزا و اين مجالس سوگواري و اين مجالسِ ترويج و تبليغ اسلام شد».

مطلب ديگر سازمان يافتن مردم در مراسم عزاداري ها براي مبارزه و منظم شدن برنامه ها بدون دخالت هيچ حزب سياسي بود و اين امر بنا به رهنمودهاي امام توسط روحانيت كه پرچمدار مبارزه و رهبران معنوي مردم و پيشتازان عرصه انقلاب بودند در شهرهاي مختلف ايران صورت مي گرفت. چهار راهپيمايي عظيم و گسترده مردم در روزهاي تاسوعا، عاشورا، اربعين و بيست و هشتم صفر سال 57 كه سرنوشت انقلاب اسلامي را رقم زد و تعجب سياستمداران جهان را بر انگيخت و سردمداران استكبار جهاني را از ادامه حمايت هاي سياسي رژيم پهلوي مأيوس ساخت، دستاورد بهره برداري صحيح و مناسب از ايام الله عزاداري و جهت دهي به حركت هاي مردمي از سوي امام بود.