بازگشت

پيشگفتار


الگو سازي روشي است كه مكاتب الهي در كنار مجموعه احكام متعالي و نظامهاي قانوني پيشرفته به آن توجه داشته اند در اين مكاتب، انسان كامل تنها يك نظريه نيست، بلكه تحققي عيني و نمونه هايي واقعي دارد كه نوع بشر مي تواند با پيروي از آنها خود را به كمال مقصود، نزديك و نزديك تر سازد.

امامان معصوم برجسته ترين الگوهايي هستند كه اسلام به عنوان تحقق كامل احكام خود به مردم معرفي كرده است در تعريفي كوتاه مي توان گفت آن بزرگواران، قرآن هاي مجسمي بودند كه در ميان مردم زيستند و صراط مستقيم را به انسان نمودند.

در اين ميان حضرت ابا عبداللّه الحسين (ص) به لحاظ موقعيت ويژه و وظيفه خاصي كه شرايط ويژه زماني براي آن حضرت مقرر مي داشت از نوع ويژگي برخوردار است.

امام حسين (ص) نه تنها الگوي انسان هاي وارسته و نمونه كامل يك انسان الهي است، بلكه سمبل مقاومت نسل هاي ستمديده در مقابل موج بيداد ستمگران و نماد ايثار و فداكاري در راه احياي حق واعلاي كلمة اللّه است، چنان كه امروز نام و نشانه مقاومت و ياد او رمز ايستادگي است.

واقعه عاشورا، هر چند از آن جهت كه به دشمنان آن حضرت مربوط مي شود بزرگترين جنايت ونهايت رذالت و حضيض روح انساني است، ولي از آن جهت كه به آن حضرت و يارانش مربوط مي شود،اوج فضيلت و بزرگواري و نمايش عالي ترين فضايل انساني است.

كساني كه به دنبال تربيت روح و پرورش فضايل انساني هستند، بدون شك مي توانند بهترين معيارهاي انسانيت را در روش و منش آن حضرت بدست آورند.

در اين نوشتار برآنيم تا با گذري كوتاه بر زندگي آن بزرگ انسان الهي، و نظري به زواياي زندگي آن حضرت، به ويژه در جريان نهضت آسمانيش خود و خوانندگان را پرتوي فراهم آوريم كه روشنايي بخش راه طولاني مقصد باشد كه:

ان الحسين مصباح الهدي و سفينة النجاة.

نكات قابل توجه در اين مقاله به اين قرار است:

نظر به اينكه اين مقاله به منظور استفاده در برنامه هاي راديويي تهيه شده است، مطالب آن به صورت قسمت هاي كوتاه و مجزا با عناوين و سرفصل هاي مستقل ارائه گرديده است و از آنجا كه براي شنوندگان مقيم خارج كشور استفاده خواهد شد، تمام مطالب از كتب معتبر اهل سنت استخراج شده و محل نقل هر واقعه در كتاب هاي مورد استناد، با ذكر جلد و صفحه تعيين و در پايان جزوه نيز مشخصات هر كتاب، از قبيل ناشر و تاريخ نشر بيان شده است.

كتبي كه در اين نوشتار و مورد استفاده قرار گرفته، همگي از كتب معتبر و از نويسندگان مورد اعتماد اهل سنت مي باشند، بعضي از اين نويسندگان در تعصب به پايه اي رسيده اند كه تا حد امكان از نقل فضايل اهل بيت (ص) خودداري مي كنند و آنچه را نيز به ناچار نقل مي كنند با تحليل و توضيح به غيروجه صحيح معني مي كنند.

علي رغم اينكه اين نويسندگان به لحاظ اعتقادات خاص تلاش كرده اند تا آنجا كه ممكن است واقعه عاشورا و نهضت كربلا را معمولي و فاجعه قتل حضرت ابا عبداللّه الحسين (ص) را كمرنگ جلوه دهند وبر خلاف روش خود در نقل وقايع تاريخي، اين قسمت از تاريخ را به اختصار نقل كرده اند، ولي نتوانسته اند موجي را كه از تذكر اين واقعه ايجاد مي شود كنترل كنند.

ما تلاش كرده ايم تا آنجا كه ممكن است متن تاريخ را بدون هيچ كاستي و عاري از هر افزوده نقل كنيم و در حد امكان از اظهار نظر خودداري كرده، برداشت و نظريه پردازي را به عهده خوانندگان و شنوندگان بگذاريم.

در پاره اي از موارد كه گريزي از اظهار نظر نيافتيم، تحليل ها و نظرهاي شخصي را از متن تاريخ جدا كرده ايم تا موجب اشتباه نشود و احيانا به كتاب هاي مورد استناد نسبت داده نشوند.

اميد كه آنچه در ادامه مي آيد، مقبول طبع اهل نظر قرار گيرد و گامي باشد هرچند كوتاه، در راه بازخواني اين حادثه عظيم تاريخ اسلام.

مرا از جوهر غم آفريدند.

تو را از ابر، نم نم آفريدند.

براي گريه در سوگ حسين است.

اگر ماه محرم آفريدند.

گروه معارف.

مركز پژوهشهاي اسلامي صدا و سيما.