امام حسن عليه السلام در اثر توطئه اي شوم كه از سوي معاويه تدارك ديده شد به شهادت رسيد و جلوه هاي شكوهمند امامت در ديگر يادگار فاطمه و علي ـ عليهماالسلام ـ متجلّي گشت. استبداد اموي جهت هدم امامت راستين و ياران دلباخته آن عزم را دو چندان كرد و با تهديد و ارعاب و ترفندهاي عوامفريبانه به نابودي مكتب و راه امام علي و فرزندانش ـ عليهم السلام ـ همت گماشت. بدين جهت، رهبري و هدايت امت شرايط دشوار و طاقت فرسايي يافت. دوران دهساله امامت ابي عبداللّه عليه السلام بيانگر مواضع و برنامه هاي آن حضرت در مقابل اين تحوّلات است كه پيامها و درسهاي ارزشمندي را فرا راه عاشقانش قرار مي دهد و از سوي ديگر، سيره اخلاقي ـ تربيتي آن بزرگوار را ازذخائر ازرشمند جهان اسلام و از بايسته هاي پژوهشي است كه بخش مهمّي از آن ظهور و درخشش همين دوران مبارك است. نوشته حاضر نگاهي است اجمالي به يكي از مواضع و ابعاد زندگي سياسي آن حضرت با عنوان «مبارزات امام حسين عليه السلام» در دوران معاويه كه محورهاي زير بيانگر جوانب آن مي باشد.