بازگشت

زيارت عاشورا در سيره ي ابرار


عظمت زيارت عاشورا



در عظمت زيارت عاشورا همين بس كه از احاديث قدسيه بوده و ظاهر خبر صفوان بن جمّال مهران آن است كه خداوند متعال اين زيارت را به جبرئيل امين القاء كرده و او به رسول اكرم صلي الله عليه و آله رسانده و به وساطت ائمه عليهم السلام به صادق آل محمد عليهم السلام رسيد، و وقت اظهار اين حكم، زمان حضرت باقر عليه السلام بود، مثل ساير احكامي كه تأخير بيان آن ها به مصالح منوطه به خصوصيات زمان مي باشد.



بنابراين اين الفاظ شريفه از حديث قدسي معدود مي شوند و در شرف و فضيلت حليف قرآن مجيد و هم سنگ كتاب كريم مي شود چه هر دو كلام خدايند با اين تفاوت كه قرآن، كلام مُنزَل به الفاظ معينه و ترتيبات مخصوصه است به غرض اعجاز، لكن حديث قدسي به غرض اعجاز نيست.1



سيره ي عالمان در زيارت عاشورا



به خاطر عظمت بسيار زياد زيارت در عظمت زيارت عاشورا همين بس كه از احاديث قدسيه بوده و ظاهر خبر صفوان بن جمّال مهران آن است كه خداوند متعال اين زيارت را به جبرئيل امين القاء كرده و او به رسول اكرم صلي الله عليه و آله رسانده است



عاشوراء شخصيّت هاي بزرگ ديني اهتمام خاصي را نسبت به آن داشتند كه در ذيل به ذكر چند نمونه از سيره ي اين علماي والا مقام مي پردازيم:



1 ـ سيره ي امام خميني رحمه الله



«در تمام مدّت اقامت ايشان در نجف اشرف، جز در موارد استثنايي برنامه زيارت هر شبه ي ايشان هرگز ترك نشد. در اغلب ايّام زيارتي، در كنار قبر امام حسين عليه السلام بودند و در دهه ي عاشورا، هر روز زيارت عاشوراي معروفه را با صد مرتبه سلام و صد مرتبه لعن مي خواندند».2



2 ـ وحيد بهبهاني رحمه الله



«معروف است كه آقا محمد باقر معروف به وحيد بهبهاني، زماني كه براي زيارت به حرم سيّد الشهداء مشرّف مي شد اوّل آستان كفش كن آن جناب را مي بوسيد و روي مبارك و محاسن شريف خود را بدان مي ماليد پس از آن، با خضوع و خشوع و رقّت قلب به اندرون حرم مشرف مي شد و زيارت مي كرد و در مصيبت امام حسين عليه السلام كمال احترام را مراعات مي فرمود».3



3 ـ شيخ مرتضي انصاري رحمه الله



در شرح احوال شيخ مرتضي انصاري رحمه الله ، نواده ي شيخ انصاري آورده اند كه؛ «از جمله عاداتش خواندن زيارت عاشورا بوده كه در هر روز، دو بار صبح و عصر آن را مي خواند و بر آن بسيار مواظبت مي نمود. بعد از وفاتش كسي او را در خواب ديد و از احوالش پرسيد، در جواب سه مرتبه فرمود: عاشورا، عاشورا، عاشورا».4



4 ـ ميرزاي محلاتي رحمه الله



فقيه زاهد عادل، مرحوم شيخ جواد عرب ـ كه مرجع تقليد گروهي از شيعيان عراق بوده ـ در شب 26 ماه صفر 1336 هـ . ق . در نجف اشرف در خواب حضرت عزرائيل (سلام اللّه عليه) را مي بيند. پس از سلام از او مي پرسد؛ از كجا مي آيي؟



ـ از شيراز، و روح ميرزا ابراهيم محلاتي را قبض كردم.



ـ روح او در عالم برزخ در چه حالي است؟



ـ در بهترين حالات و در بهترين باغ هاي برزخ و خداوند هزار ملك موكّل او كرده است كه فرمان او را مي برند.



ـ براي چه عملي از اعمال به چنين مقامي رسيده است؟



ـ براي خواندن زيارت عاشورا.



(مرحوم ميرزاي محلاتي سي سال آخر عمرش، زيارت عاشورا را ترك نكرد و هر روز كه به سبب بيماري يا امري ديگر نمي توانست زيارت عاشورا بخواند، نايب مي گرفت).



وقتي كه آن مرحوم از خواب بيدار مي شود، فرداي آن شب، به منزل آيت اللّه ميرزا محمد تقي شيرازي، ميرزاي دوّم مي رود و چون خواب خود را براي ميرزا نقل مي كند، ايشان مي گريند، سبب گريه را مي پرسند، مي فرمايد: ميرزاي محلاتي از دنيا رفت و استوانه ي فقه بود. گفتند؛ شيخ خوابي ديده و واقعيّت آن معلوم نيست. ميرزا مي فرمايد: بلي، خواب است امّا خواب شيخ مشكور است نه خواب افراد عادي.



فرداي آن روز، تلگراف در گذشت ميرزاي محلاتي از شيراز به نجف مخابره شد و صدق رؤياي شيخ آشكار گشت.5



5 ـ شدّت اعتقاد و ارادت به اهلبيت عصمت و طهارت عليه السلام



مرحوم حاج شيخ عبدالكريم حائري رضوان اللّه عليه نقل مي كند؛ يك وقتي در محضر آيت اللّه شيرازي در سامراء درس مي خوانديم در اثناي درس استاد بزرگ ما آيت اللّه سيّد محمد فشاركي رحمه الله وارد شد در حالي كه آثار گرفتگي و انقباض از صورتش پيدا بود. معلوم بود كه پريشاني ايشان در اثر بروزِ وبا بود كه در آن زمان در عراق شيوع پيدا كرده بود. فرمود: شما مرا مجتهد مي دانيد يا نه؟ عرض كرديم: بلي فرمود: عادل مي دانيد؟ عرض كرديم: بلي (مقصود اين است كه از آن ها اقرار بگيرد كه شرايط حكم و فتوي را دارد يا نه؟) آن وقت فرمود: من به تمامي شيعيان سامراء از زن و مرد حكم مي كنم كه هر يك از ايشان يك فقره زيارت عاشورا نيابتا از والده ي محترم امام زمان عليه السلام بخوانند و آن محترم را نزد فرزندش حضرت ولي امر عجل اللّه تعالي فرجه الشريف شفيع قرار دهند كه آن حضرت، نزد خداوند متعال شفاعت نمايد تا خداوند شيعيان را از اين بلا نجات دهد.



مرحوم حائري فرمود: همين كه اين حكم صادر گرديد چون مقام ترس بود همه شيعيان ساكن سامراء اطاعت نمودند و در نتيجه يك نفر شيعه در سامراء تلف نشد در حالي كه هر روز ده، پانزده نفر غير شيعه در اثر وبا تلف مي شدند.6



6 ـ اگر نبود الفين و زيارت عاشوراء!



فرزند مرحوم علامه حلّي رحمة اللّه عليه علاّمه را در خواب ديد و از احوال نشأه ي آخرت از او سئوال كرد جواب فرمود: «لولا كتاب الالفين و زيارة الحسين لأَهلكتني الفتاوي».



يعني اگر نبود كتاب الفين و زيارت امام حسين عليه السلام ، فتواهاي من، مرا هلاك مي كرد.



آن مرحوم مداومت به زيارت امام حسين عليه السلام داشته و در كتاب الفين دو هزار دليل و برهان براي حقانيت و تقدم و افضليّت امير المؤمنين عليه السلام بر سايرين و بطلان خلافت ديگران اقامه نموده است.7

پاورقي

1 ـ مفاتيح الجنان، حاج شيخ عباس قمي، باب سوّم.



2 ـ سيماني فرزانگان، علي مختاري، چاپ پنجم، ص179.



3 ـ قصص العلماء، ص202.



4 ـ زندگاني و شخصيّت شيخ انصاري، ص377.



5 ـ داستانهاي شگفت، شهيد دستغيب، ص274 ـ 273.



6 ـ الكلام يجر الكلام، سيد احمد زنجاني، ج1 ص54.



7 ـ روضات الجنات، ج2 ص282.

محمد فتّاحي