مقدمه
در مكتب انسانپرور اسلام، خصوصاً در ميان اهل بيت نبي مكرم اسلام (ص) و شيعيان محمد و آل محمد (ص) و همچنين همه اقشار مردم از مسلمان و مسيحي و يهودي و... چه در ايران يا در هر جاي دنيا، هر آن كس كه با آن غريب به خون خفته عليه السلام آشنايي دارد، نظري خاص و منحصر به فرد، نسبت به مقام ملكوتي و والاي حضرت سيدالشهدا، امام حسين (ع) نيز دارد.

در اين ميان سفارشات فراواني كه از خاندان عترت و طهارت (ع) در باب گرامي داشت آن حضرت و زيارت آن امام مظلوم عليه السلام در اوقات مختلفه، به ما رسيده است، عمق و ميزان مقام الهي سالار عشق را به وضوح بيان مي كند.

شايد اين سؤال براي عده اي مطرح باشد، كه علت اين همه تأكيد و سفارش پيرامون زيارت و ياد كردن از امام حسين (ع) چيست؟

شخصي از معصوم (ع) همين سؤال را كرد. پاسخ فرمود: اباعبدالله الحسين (ع) آخرين فرد و خامس آل عبا بود. او آخرين نفري بود كه در دامن رسول خدا (ص) پرورش يافت. وقتي نبي مكرم اسلام (ص) از دنيا رحلت فرمود، مردم هرگاه مي خواستند از پيامبر يادي كنند به اهل بيت او روي مي آوردند. اين ماجرا ادامه داشت تا اهل بيت پيامبر به شهادت رسيدند و امام حسين (ع) آخرين نفري بود كه مي شد سيماي پيامبر خدا (ص) را در چهره ملكوتيش مشاهده كرد. خلق و خوي او، همان خلق و خوي پيامبر بود، و با شهادت حسين (ع)، ديگر آخرين نشانه اي كه بي واسطه در دامن پيامبر (ص) پرورش يافته و با آن حضرت در ارتباط بود از ميان مردم رفت و اين مصيبتي عظيم و جبران ناپذير است.

اوج اهميت زيارت سالار شهيدان را مي توان از روايات دريافت:

1- زيد شحام گويد: به امام صادق (ع) عرض كردم: براي زائر قبر حسين (ع) چه اجري است؟ حضرت فرمود: او همانند كسي است كه خداوند سبحان را در عرش زيارت كرده باشد. عرض كردم: كسي كه يكي از شما را زيارت كند چه؟ حضرت فرمود: مثل كسي است كه پيامبر اكرم (ص) را زيارت كرده باشد.

«كامل الزيارات، ص 147»

2- امام صادق (ع) فرمود: زيارت حسين (ع) برترين اعمال است.

«كامل الزيارات، ص 147»

3- حضرت موسي بن جعفر (ع) فرمود: هر كسي حسين را شناخت حق او (امامت) و ولايت، زيارت كند، كمترين ثوابي كه به او مي رسد اين است كه گناهان گذشته و آينده او آمرزيده مي شود.

«وسائل الشيعه، ج 10، ص 319»

4- امام صادق (ع) فرمود: هيچ كس نيست در روز قيامت، مگر اينكه وقتي بزرگواري زوار امام حسين (ع) را نزد خداوند مي بيند، آرزو مي كند، اي كاش حسين بن علي را زيارت مي كردم و در حديث ديگر فرمود: هر كه خوشحال مي شود بر سفره هاي نور قرار گيرد، بايد از زوار حسين (ع) باشد.

«وسائل الشيعه، ج 10، ص 360»

5- امام محمد باقر (ع) فرمود: اگر مردم مي دانستند كه در زيارت حسين (ع) چه فضيلتي است، از اثر شوق، جان مي دادند و روحشان از حسرت و غم و اندوه جدا مي شد.

(محمد بن مسلم) پرسيد: در زيارت حسين (ع) چه اجري است؟ حضرت فرمود: هركه حسين را به خاطر شوق او زيارت كند، براي او ثواب هزار حج مقبول و هزار عمره مبرور و اجر هزار شهيد از شهداي بدر و هزار روزه دار و هزار صدقه مقبوله و ثواب هزار بنده در راه خدا آزاد كرده، نوشته شود.

«وسائل الشيعه، ج 10، ص 348»

6- رسول خدا (ص) فرمود: آگاه باشيد كه حسين دري از درهاي بهشت است. هر كس با او دشمني كند، خداوند بوي بهشت را بر او حرام مي سازد.

«مقتل خوارزمي، ج 1، ص 145»

7- پيامبر اكرم (ص) در جايي ديگر فرموده: براي شهادت حسين (ع) حرارتي در دلهاي مؤمنان هست كه اين حرارت هرگز به سردي نمي گرايد.

«مستدرك وسائل، ج 10، ص 318»


فهرست ايام مخصوصه زيارت امام حسين طبق روايات
1- روز عرفه، كه ثواب يك ميليون حج دارد.

2- روز اول ماه رجب كه موجب آمرزش است.

3- نيمه ماه شعبان.

4- شب نيمه شعبان.

5- شب قدر.

6- ماه رمضان (شب اول- نيمه رمضان- شب آخر).

7- شب عيد قربان.

8- شب عيد فطر.

9- شب عاشورا.

10- روز عاشورا، كه معادل زيارت خدا در عرش است.

11- اربعين امام حسين (ع).

12- هر شب جمعه.

13- هر روز جمعه.

14- هر ماه.

15- هر سال.

16- هر روز از راه دور.

و آن كسي كه اين اوقات را غنيمت شمرد و سالار شهيدان را زيارت كند، اين بهره ها و فضايل نصيبش مي شود:

1- روزي را زياد مي كند.

2- عمر را طولاني مي كند.

3- خطرات را دفع مي كند.

4- گناهان گذشته و آينده را مي آمرزد.

5- مي تواند 50 نفر را شفاعت كند.

6- حاجت او كنار قبر مستجاب است.

7- ملائكه براي زوار دعا مي كنند.

8- نام او را در اعلي عليين مي نويسند.

9- هنگام خروج از خانه از گناه خارج مي شود.

10- ثواب هزار حج مقبول دارد.

11- ملائكه، مأمور حفظ او و مالش هستند تا برگردد.

12- روز قيامت خداوند بهترين حافظ اوست.

13- در قدم اول آمرزيده و در قدمهاي بعدي تقديس مي شود.

14- به هر درهمي ده هزار درهم در دنيا و آخرت به او عوض مي دهند.

15- در قيامت همه آرزو مي كنند كه از زوار حسين باشند.

16- زوار حسين بر سفره هاي نور هستند در قيامت.

17- زوار حسين در جوار پيامبر (ص) و علي (ع) و فاطمه (س) هستند.

18- زوار حسين چهل سال قبل از ديگران به بهشت داخل مي شوند.

19- خداوند مهمات دنيوي او را برآورده مي كند.

20- زائر حسين شهيد مي ميرد.

21- ثواب دو ماه اعتكاف و روزه در مسجدالحرام را دارد.

22- زيارت حسين در هر ماه، ثواب هزار شهيد دارد.

23- هر يك قدم كه با پاي پياده بردارد موجب هزار حسنه و آمرزش هزار گناه و بالا رفتن هزار درجه براي او مي شود.

24- هر قدم كه پياده بردارد ثواب آزاد كردن يك بنده از فرزندان اسماعيل را دارد.

25- هر يك روز اقامت نزد حضرت، معادل هزار ماه است.

26- هر قدم كه مي گذارد ثواب يك حج و هر قدم كه برمي دارد ثواب يك عمره را دارد، به شرط آنكه به خاطر ريا نباشد.

27- زيارت سيدالشهدا ثواب هزار شهيد از شهداي بدر را دارد.

28- زيارت حسين (ع) ثواب هزار صدقه مقبوله را دارد.

29- زيارت حسين، ثواب هزار روزه دار را دارد.

30- ثواب هزار بنده آزاد كردن را دارد.

31- زائر حسين اگر از اشقيا باشد، جزء سعادتمندان نوشته مي شود.

32- ثواب آماده كردن هزار اسب با زين و لجام در راه جهاد را دارد.

33- زيارت حسين، زيارت خداست.

34- ثواب هزار جنگ همراه با پيامبر مرسل يا امام عادل را دارد.

35- ثواب زيارت حسين قابل شمارش نيست.

36- زيارت حضرت در عرفه، ثواب يك ميليون حج و يك ميليون عمره را دارد.

37- زيارت حسين بهترين عمل است.

38- خداوند به زائر حسين مباهات مي كند.

39- پيامبر اكرم (ص) و ائمه اطهار براي او دعا مي كنند.

40- پيامبر و ملائكه در قيامت با او مصافحه مي كنند و با امام حسين (ع) محشور مي شوند.

«احاديث مذكور از ج 10 كتاب وسايل الشيعه نقل شده است»

آنچه كه تاكنون گفته شد، درباره زيارت تربت گلگون عزيز دل زهرا، از نزديك است. يعني زماني كه شخص به كربلا برود و مستقيماً قبر مطهر را زيارت كند كه خداوند، انشاءالله بهره و نصيب همه بفرمايد. اما رواياتي هم براي زيارت از راه دور ذكر شده است. چون عده اي به هر دليل (بيماري، فقر، دوري راه، بسته بودن راهها و...) نمي توانند به كربلا مشرف شوند، اهل بيت (ع) تكليف را مشخص كرده اند. معروفترين و پرفيضلت ترين زيارت از راه دور، زيارت عاشورا است. اين زيارت از سنخ احاديث قدسي است. يعني سالها قبل از واقعه كربلا، خداوند اين زيارت را توسط جبرئيل بر رسول خود نازل فرمود.

آن قدر توصيه و تأكيد بر مداومت زيارت عاشورا وارد شده و آنقدر داستانهاي حقيقي و روايات از اثرات اين زيارت وجود دارد كه انسان را به حيرت و تعجب وامي دارد.

اين همان زيارتي است كه در داستان معروف ملاقات سيد رشتي با امام عصر (عج)، امام به او مي فرمايد: شما چرا عاشورا را نمي خوانيد؟


چند روايت
1- سدير مي گويد: امام صادق (ع) به من فرمود: اي سدير! آيا هر روز حسين را زيارت مي كني، عرض كردم: فدايت شوم نه. فرمود چقدر جفاكاريد! سپس فرمود: آيا هر جمعه او را زيارت مي كني؟ عرض كردم: نه، فرمود: آيا هر ماه او را زيارت مي كني؟ عرض كردم:

نه، فرمود: آيا هر سال او را زيارت مي كني؟ عرض كردم: گاهي مي شود! حضرت فرمود: شما به حسين چقدر جفا مي كنيد! آيا نمي داني كه خداوند عزوجل دو ميليون فرشته دارد كه پريشان حال، بر حسين گريه مي كنند و او را زيارت مي كنند و خسته نمي شوند؟!

چه مانع دارد كه قبر حسين را در هر جمعه پنج بار و يا در هر روز يك بار زيارت كرده باشيد؟ عرض كردم: فدايت شوم ميان ما و قبر امام حسين (ع) بسيار فاصله است. حضرت فرمود: زيارت از راه دور را انجام بده و آن بدين گونه است: برو بالاي بام و به راست و چپ توجه كن، آن وقت سر به طرف آسمان بلند كن، سپس به طرف قبله توجه نما و بگو:

«السلام عليك يا اباعبدالله الحسين، السلام عليك و رحمة الله و بركاته.»

اگر چنين كني براي تو يك زيارت مي نويسند، معادل يك حج و يك عمره.

«وسائل الشيعه، ج 10، ص 386»

2- امام محمدباقر (ع) فرمود: هر كس حسين (ع) را در روز عاشورا زيارت كند، به گونه اي كه نزد آن حضرت گريان شود، خداوند را ملاقات كند در حالي كه ثواب يك ميليون حج و يك ميليون عمره و يك ميليون جهاد كه ثواب هر حج و هر عمره و هر جهاد، مانند ثواب كسي باشد كه با پيامبر و ائمه اطهار (ع) حج و عمره و جهاد كرده باشد.

راوي گويد: عرض كردم: فدايت شوم ثواب كسي كه در شهرها و نواحي دور است و نمي تواند در آن روز نزد قبر امام حسين (ع) بيايد، چيست؟ حضرت فرمود: چون روز عاشورا شد به صحرا يا جاي بلندي در خانه خود برود و در حالي كه به حضرت اشاره دارد، سلام بگويد و تلاش كند در نفرين بر دشمنان آن حضرت و دو ركعت نماز بخواند و اين كار را قبل از ظهر انجام دهد. اهل خانه خود را نيز دستور دهد بر گريه كردن بر آن حضرت و خودش هم بگريد و جزع كند. چون اين اعمال را انجام دهند، من ضامنم كه خداوند متعال تمام اين ثوابها را به او بدهد. راوي عرض كرد: فدايت شوم شما ضامن مي شويد؟ حضرت فرمود: من ضامنم آن ثوابها را. آن گاه حضرت پس از ياد دادن زيارت عاشورا فرمود: اگر اين گونه حضرت را زيارت كنيد، همانند ملائكه اي كه زائر حسين هستند، حضرت را زيارت كرده ايد و خداوند براي تو يك ميليون حسنه مي نويسد و يك ميليون گناه عفو مي كند و يك ميليون درجه تو را بلند گرداند و همانند كسي باشي كه با امام حسين (ع) شهيد گشته و در مقامات ايشان شريك مي شوي. در خاتمه حضرت فرمود: اي علقمه اگر بتواني هر روز حسين (ع) را اينگونه زيارت كني، انجام ده كه براي تو تمام آن ثوابها خواهد بود.

«كامل الزيارات»


مواظبت بر زيارت عاشورا
حضرت امام جعفر صادق (ع) به صفوان مي فرمايد: اين زيارت و دعا (زيارت عاشورا و دعاي زيارت عاشورا، كه در مفاتيح الجنان موجود است) را بخوان و از آن مواظبت كن، به درستي كه من چند چيز را براي خواننده آن تضمين مي كنم: زيارتش قبول و سعي و كوشش او مشكور و حاجات او هرچه باشد از طرف خداوند بزرگ برآورده شود و نااميد از درگاه خدا برنگردد.

اي صفوان اين زيارت را به اين ضمان از پدرم يافتم و پدرم از پدرش علي بن حسين (ع) و او از پدرش امام حسين (ع) و ايشان از برادرش امام حسن (ع) و ايشان از پدرش اميرالمؤمنين علي (ع) و آن حضرت از رسول خدا (ص) و آن حضرت از جبرئيل و جبرئيل از خداي متعال، هر كدام اين زيارت را به اين ضمان يعني ضامن شدن در برآمدن و استجابت حاجات تضمين كرده و از خداوند سبحان نقل فرمودند و خداوند عزوجل قسم خورده به ذات اقدس خود كه هر كس زيارت كند حسين را به اين زيارت، از نزديك يا دور، دعا كند به اين دعا، زيارت و دعاي او را قبول مي كنم و خواسته اش هر چه باشد برآورده سازم و عطا كنم.

پس از درگاه من با نااميدي و زيان بازنگردد و او را به برآمدن حاجتش و رسيدن به بهشت و آزادي از دوزخ خرسند و خوشحال مي كنم و شفاعت او را در حق هر كس كه شفاعت كند بپذيرم.

«بحارالانوار، ج 98، ص 300»