اگر همه موجودات بر حسين عليه السلام گريانند، جاي شگفتي نيست و اگر مي گوييم هر مخلوقي بر او اشک مي ريزد، مبالغه يا گزافه گويي نکرده ايم، چنانچه از باب تمثيل و استعاره هم نمي باشد؛ حتي زبان حال و يا فرض ‍ ديگري هم در کار نيست، بلکه هم موجودات از جمله پيامبر، فرشته، ملک، جن و انس، شيطان، بهشت و جهنم، درخت و گياه و حيوان، خورشيد و ماه، همه جهان ها، ماه ها و آسمان ها، زمين ها و ساکنان آنها هم، همه براي او گريه مي کنند، و گريه هر موجودي بر حسب آن مورد، گريه حقيقي است و منظور از گريه، گريه هر چيزي بعد از شهادت آن حضرت نمي باشد، بلکه مقصود گريه موجودات قبل از قتل امام عليه السلام نيز است. همان طور که در زيارت منقول از حضرت حجت (عج) در ماه شعبان آمده است که آسمان و هر که در آن است و زمين و هر چه در روي آن است، به حال آن حضرت گريانند.

حتي وسايلي که به واسطه آنها حضرت به شهادت رسيد نيز از جمله گريه کنندگان بر امام حسين عليه السلام هستند، چنانچه حکيم در قصيده خود گفته است؛



السيف يفري بنحره باکيا

والرمح ينعي قائما و ينثني



فالنبل يصيبه و يبکي

والرمح شائل للراس يبکي [1] .



قاتلان آن حضرت هم خارج از گريه کنندگان بر ايشان نيستند؛ زيرا آنها نيز به وجود عام و ماهيت شان دچار انکسار مي شوند و به حقايق و فطرتشان بر حسين عليه السلام گريانند، ولي به مقتضاي صفات افعالي اختياري، در آتش جاودانند. و گريه نمي کنند مگر وقتي که از اعمال خود غافل باشند که در اين حال گريه ظاهري و اختياري دارند، مانند کسي که خدا را از روي ستم و طغيان انکار مي کنند، اما جان و روح شان به خدا يقين دارد. [2] .