بازگشت

نظارت و شناسايي مسئوليت ها


بي گمان از جمله ميراث هاي نهضت حسيني که در آيينه زيارت نامه ها به يادگار مانده ، امر به معروف ونهي از منکر است . اين همان است که امروزه از آن به نام نظارت همگاني يا اجتماعي ياد مي شود و از مهم ترين عناصر بقاي اسلام به شمار مي آيد. به گونه اي که شهيد علامه مرتضي مطهري آن را يگانه اصلي ي داند که ضامن بقاي اسلام است : «امر به معروف ونهي از منکر يگانه اصلي است که ضامن بقاي اسلام و به اصطلاح علّت مبقيه است .»

تأکيد فراوان زيارات مخصوصه و مطلقه سرور شهيدان بر اين موضوع چنان بديهي وآشکار است که نيازمند به هيچ استدلال و اطاله اي نيست . اما چرا تا بدين پايه اين فرضيه مهم انگاشته مي شود؟ چرا بايد در اداي اين تکليف کوشيد و در پاره اي موارد تا پاي جان از آن سر بر نتافت ؟ پاسخ اين سخنان را چه زيباست از مولايمان سرور عاشورا ييان بشنويم . اين گفتار هنگامي ادا شد که امام قصد خروج از مکه را داشت و در برابر پرسش هاي ديگران اين گونه زبان گشود:

«ألا ترون إلي الحق لا يعمل به و الي الباطل لا يتناهي عنه » وپس از آن که زندگي در اين چنين جامعه اي را نمي پذيرد، با اشاره به آيه شريفه (المؤمنون و المؤمنات بعضهم أولياء بعض يأمرون بالمعروف وينهون عن المنکر)، مي افزايد: «فبدأالله بالامر بالمعروف و النهي عن المنکر فريضة منه ؛ خداوند آغاز امور را برپايه وشالوده امر به معروف و نهي از منکر قرار داد و اين برترين واجب است .»

«لعلمه بأنها إذا اُديت و اُقيمت استقامت الفرائض کلُّها هيّنها وصبعها؛ چرا که خداوند مي داند در هنگامه ادا و اقامه اين واجب ، واجبات برقرار خواهند بود خواه آسان باشند يا سخت وصعب ». «وذلک الامر بالمعروف والنهي عن المنکر دعاء إلي الإسلام ؛و اين چنين است که امر به معروف ونهي از منکر دعوت به سوي دين است .» (و برپايي دين به آن است .َ وچه زيبا بر پاي اين عنصر پايداري دين پاي مردانه ، همچون فرستادگان خدا، جرعه نوش جام شهادت شد.

وهمين است که ما نيز بر اساس اين زيارت بايستي اين گونه او را مخاطب سازيم : «أشهد أنک قد اقمت الصلوة و آتيت الزکوة وأمرت بالمعروف ونهيت عن المنکر و العدوان »، و در جايي ديگر سير جريان اين واجب را در سيره او بر زبان مي رانيم و برقلب و روحمان زمزمه مي کنيم : «تنکر المنکر بقلبک و لسانک علي حسب طاقتک وإمکانک ، ثم اقتضاک العلم للإنکار.»