الف) از عصام بن مصطلق نقل شده است:

وقتي به مدينه وارد شدم، امام حسين عليه السلام را ديدم. از شهرتش در شگفت شدم. حسد مرا واداشت که دشمني و کينه ي خود را آشکار سازم. نزديک ايشان رفتم و گفتم: تويي پسر ابوتراب؟ (تعبير به ابوتراب براي امام علي عليه السلام در نظر کوته فکران، نوعي توهين بود). [1] حضرت فرمود: بلي.

هر چه خواستم، به او و پدرش دشنام دادم؛ ولي حضرت به من نگاه مهربانانه اي کرد و فرمود:

«أعوذ بالله من شيطان رجيم - بسم الله الرحمن الرحيم - خذ العفو و أمر بالعرف و أعرض عن الجاهلين - و اما ينزغنک من الشيطان نزع فاستعذ بالله انه سميع عليم». [2] سپس فرمود: کار را براي خود آسان گير و براي من و خود، از خداوند طلب آمرزش کن. اگر از من ياري بخواهي، ياري ات مي کنم و اگر چيزي طلب کني، به تو مي بخشم و اگر از من راهنمايي بخواهي، راهنمايي ات خواهم کرد.

من از گفته ها و رفتار خود پشيمان شدم. حضرت فرمود: «لا تثريب عليکم اليوم يغفر الله لکم و هو أرحم ألراحمين». [3] من از اين اخلاق کريمانه، در برابر جسارت ها و دشنام ها، دوست داشتم به زمين فرو روم. به ناچار از برابر چشم آن حضرت، به ميان مردم پناه بردم و الان کسي پيش من از او و پدرش محبوب تر نيست. [4] .

ب) روزي غلام امام حسين عليه السلام، مرتکب لغزشي شد که سزاوار تنبيه بود. امام خواست او را ادب کند. غلام به حضرت گفت: يا مولاي! «و الکاظمين الغيظ». [5] .

امام عليه السلام فرمود: به او کاري نداشته باشيد. غلام گفت: «و العافين عن الناس». [6] حضرت فرمود: از تقصيرت گذشتم. غلام گفت: يا مولاي! «و الله يحب المحسنين». [7] حضرت فرمود: تو را در راه خدا آزاد کردم و دو برابر آن چه به تو بخشيده بودم، از آن تو است. [8] .

آيه ي 134 آل عمران، که غلام پرورش يافته در خانه ي وحي، آن را تلاوت کرد، سه دستور به پرهيزگاران، در برابر خطاکاران مي دهد:

1. خويشتن داري در برابر خشم: «و الکاظمين الغيظ».

2. گذشت: «و العافين عن الناس».

3. محبوبيت در پيشگاه الهي: «و الله يحب المحسنين».

امام حسين عليه السلام با اين رفتار خود، مصداق کامل عمل کننده به اين آيه را به جامعه ي بشري معرفي فرمود.