بازگشت

عمرو بن قرظة انصاري


قرظه با ضم و فتح و کسر قاف و راء مهمله و ظاء معجمه و ضبط آن به طاء مهمله درست نيست.

او عمرو بن قرظة بن کعب بن عمرو بن عائذ بن زيد بن مناة بن ثعلبة بن کعب بن خزرج انصاري خزرجي کوفي، است.

فرظه (پدر عمرو) از صحابه و رواة از اصحاب اميرمؤمنان (ع) بود، وارد کوفه شد

و در جنگهاي آن حضرت همراه او بود و او را به ولايت فارس منصوب کرد او به سال 51 ه. ق فوت کرد و او نخستين کسي است که در کوفه بر وي نوحه کردند و فرزنداني از او ماند که مشهورترين آنان عمرو و علي بود. اما عمرو، پيش از شعله ور شدن آتش جنگ در کربلا، به خدمت حسين (ع) رسيد و از سوي آن حضرت در اين فاصله و پيش از آمدن شمر بن ذي الجوشن با عمر بن سعد تماس مي گرفت و مذاکره مي کرد و مطالب او را به حسين (ع) گزارش مي کرد که با آمدن شمر اين مذاکرات قطع شد و در روز دهم محرم، عمرو اذن مبارزه خواست و پس از اذن آن حضرت به ميدان رفت. و در رجزي گفت که: خانه و ثروتم را فداي حسين (ع) مي کنم و به گفته ابن نما با اين مطلب به عمر بن سعد گوشه مي زد چون، وقتي که حسين (ع) به عمر بن سعد گفت: همراه من بيا عمر گفت: نگران خانه ام هستم حضرت فرمود: عوض آن به عهده ي من. عمر گفت: نگران مالم هستم حضرت فرمود: عوض آن را از مالي که در حجاز دارم تأديه مي کنم. عمر ناراحت شد و نتوانست حرفي بزند.

عمرو يک ساعت جنگيد و به سوي حسين (ع) برگشت تا آن حضرت را از دشمن محافظت کند. شيخ بن نما گفته است: تيرها به صورت و سينه او برمي خورد و کوچکترين آسيبي به امام نمي رسيد تا اين که بدنش پر از جراحت شد و متوجه حسين (ع) شد و گفت: اي پسر رسول خدا آيا به عهد خود وفا کردم؟ حضرت فرمود: بلي در بهشت جلو من خواهي بود، سلام مرا به رسول خدا برسان و بگو که من هم مي آيم. در همين لحظه عمرو به زمين افتاد و جان به جان آفرين تسليم کرد.

اما علي بن قرظه که همراه عمر بن سعد بود بيرون آمد و چون برادرش کشته شد از صف جدا شد و فرياد زد: اي حسين! اي کذاب! برادرم را گول زدي و او را به کشتن دادي. حسين (ع) فرمود: من برادرت را گمراه نکردم ولي خدا او را هدايت کرد و تو را گمراه. علي گفت: مرگ بر من اگر ترا نکشم و يا در اين راه کشته نشوم! سپس بر حسين (ع) حمله کرد و نافع بن هلال از جلو او درآمد و او را زخمي کرد و به خاک انداخت پس يارانش او را کول کردند و نجاتش دادند و بعدها معالجه شد و بهبودي يافت. (براي برخي از منحرفين عامه در مورد علي بن قرظه، بيوگرافي و روايت و مدح هست، بدون آن که از برادر شهيدش ذکري به ميان آورده باشند.)